İstanbul Sözleşmesi’nin mihenk taşıydı: Nahide Opuz kararının yıldönümünde 1 Temmuz Taksim eylemine çağrı
Kadınlar, İstanbul Sözleşmesi’nin ortaya çıkışında mihenk taşı olan Nahide Opuz kararının yıldönümünde, İstanbul Sözleşmesi’nin feshedileceği tarih olan 1 Temmuz’daki Taksim eylemine çağrı yaptı
İstanbul Sözleşmesi’nin mihenk taşıydı: Nahide Opuz kararının yıldönümünde 1 Temmuz Taksim eylemine çağrı
Bugün (9 Haziran) Nahide Opuz kararının yıldönümü. Nahide Opuz kararının yıldönümünde İstanbul Sözleşmesi’nin mihenk taşı olduğunu hatırlatan kadınlar ve LGBTİ+’lar “1 Temmuz’a kadar her yerde İstanbul Sözleşmesi’ni anlatıyoruz; sözleşme bizim, vazgeçmiyoruz, kararı geri çekin diyoruz. 1 Temmuz günü ise Türkiye gerçekten İstanbul Sözleşmesi’nden çekilen ilk ve tek ülke olursa, yani şiddeti önleme yükümlülüğünden caydığını böylece ilan ederse saat 19.00’da Taksim/Tünel’de tüm itaatsizliğimizle buluşuyoruz. Bunun ötesi yok. Biz kadınlara ve LGBTİ+lara yaşam hakkı tanımayanlara diyoruz ki; o zaman hayat kimse için olağan akışında akamaz. Bize biçilen rolleri, görevleri, kalıpları, eşitsizliği, şiddeti, adımıza karar verenleri reddediyoruz. Sokağa dökülüyoruz. Haklarımız bizim, hayat bizim, İstanbul Sözleşmesi bizim. Hayatlarımıza birlikte sahip çıkmak için haydi sokağa!” dedi. Hem 19 Haziran’daki büyük kadın mitingine hem de 1 Temmuz’da Taksim Tünel’e çağrı yapan kadınlar ve LGBTİ+’lar yaptıkları görseller ile çağrı metinlerini paylaştı.
Nahide Opuz kararı nasıl çıktı?
Diyarbakır’da yaşayan Opuz, evlendikten sonraki üç yıl süresince annesiyle birlikte eşi H.O.’nun darplarına, bıçaklı saldırısına ve bir kez de araçla ezme girişimine maruz kalmıştı. Darp, ağır yaralama ve cinayete teşebbüsten hakkında dava açılan H.O., “kanıt yetersizliği” gerekçesiyle yaptırımla karşılaşmadı. İki kez gözaltına alınan H.O., tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı. Araçla ezme girişimiyle ilgili sadece üç ay hapse mahkûm edilen H.O.’nun cezası ardından paraya çevrildi. 11 Mart 2002’de kızını yanına alarak İzmir’e yerleşmeye karar veren annesi, yolda taşıma aracının önünü kesen H.O.’nun açtığı ateşle öldü. H.O aleyhine 13 Mart 2002 tarihinde kamu davası açıldı. Açılan dava 26 Mart 2008’de sonuçlandı. 25 yıl 10 ay hapis ve 180 Yeni Türk lirası para cezasına çarptırılan H.O., tutuklu kaldığı süre ve kararın temyiz mahkemesince inceleneceği göz önünde bulundurularak serbest bırakıldı. Mayıs ve Kasım 2008’de Opuz, H.O.’nun cezaevinden çıktığı, yine kendisine tehditler yöneltmeye başladığı konusunda AİHM’i bilgilendirdi ve talebine karşın hiçbir tedbir alınmadığından şikayetçi oldu. AİHM sekreteryası hükümetten bir açıklama istedi.
Türkiye 2011 yılında Nahide Opuz kararı ile, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi tarafından, bir kadının yaşam hakkını koruyamadığı; kötü muamele, işkence ve ayrımcılığı önleyemediği için mahkum edildi. Uluslararası alanda kadına yönelik şiddet konusunda içtihat niteliğini taşıyan en kapsamlı ilk karar, Türkiye’ye karşı. 2009 yılında Avrupa Konseyi üyesi ülkelerinin temsilcilerinden oluşan bir uzmanlar grubu, özellikle Nahide Opuz kararına referans vererek bir sözleşme metni hazırladı ve 2011 yılında bu sözleşme metni Avrupa Konseyi’ne sunuldu; ki bu da İstanbul Sözleşmesi oldu.
Kadınlar İstanbul Sözleşmesi’nin imzaya açılmasının 10. yıldönümünde açtıkları sitede fotoğraf filtresi oluşturmuşlardı. Yoğun ilgi gören filtreyi çok sayıda kişi kullanarak sosyal medyada filtreli fotoğraflarını paylaşmıştı. Filtre 1 Temmuz’da saat 19.00’da Taksim Tünel’e yapılan çağrı eklenerek değiştirildi. Kadınlar ve LGBTİ+’lar filtreli fotoğraflarını sosyal medyada paylaşarak Taksim çağrısı yaptı.
“#İstanbulSözleşmesindenVazgeçmiyoruz” etiketi ile sosyal medyada sitedeki filtreyi kullanarak kendi çağrısını yapan kadınlar ve LGBTİ+’lar “Sözleşme bizim” dedi.
9 Haziran 2021
