Liderden lidere diyaloğun günü kurtardığı bir dönem üç gün sonra kapanıyor. Washington’da Türkiye’yi etkileyecek çevresel olumsuzlukları bertaraf etmek zorlaşacak. Sonunda Trump’ın da koyuverdiği S-400 yaptırımları ve Halk Bankası davası varken bir de yeni Orta Doğu düzeninde Türkiye’nin ayrıksılığı üzerinde duruluyor olacak.

Kendi dış politikalarını o kadar şahsileştirdiler ki müttefik ya da hasım ülkelerdeki iktidar değişimlerine "İlişkilerimiz devletlerarasıdır, kurumsallık esastır” diyebilecek rahatlıkta değiller. Diyorlar elbet, sözde. İcraatları erketeye yatan adamın halini andırıyor. Herkesten çok Washington’da dümene kimin geçeceğine, hangi koltuğa kimin oturacağına bakıyorlar.

Ya da Erdoğan’ın şantaj ve tehditleri karşısında AB’ye esneklik kazandıran Alman Şansölye Angela Merkel’in koltuğunu kime bırakacağıyla. Armin Laschet Türkiye için ne ifade eder? İktidardaki Hıristiyan Demokrat Birlik’in (CDU) liderlik yarışını kazanan ve başbakanlık koltuğuna geçmesi beklenen Alman siyasetçi. Belli alanlarda Avrupa’daki standart profillerden farklılaşıyor. Orta Doğu’da rejim değiştirme maceralarına karşı çıkmış, “savaş suçlusu” dese de Suriye Devlet Başkanı Beşşar el Esad’a ihtiyaç olduğunu söylemiş, Rusya’nın Suriye savaşına dahlini olumlu bulmuş, Kırım-Ukrayna yüzünden Moskova ile bozulan ilişkilerin düzeltilmesi gerektiğini savunmuş, Rusya’nın şeytanlaştırılmasını eleştirmiş, Çin’le ilişkilere vurgu yapmış bir isim. Gazeteci Julian Röpcke kimyasal silah kullanıldığı suçlamasının ardından ABD’nin Suriye’yi vurma olasılığı gündeme geldiğinde Laschet’in “Obama şimdi El Kaide ile aynı safta Esad’a karşı savaşmak mı istiyor?” diye sorduğunu hatırlatıyor. 2014’te dönemin ABD Dışişleri Bakanı John Kerry “IŞİD yok edilmeli” diye tweet attığında Laschet lafını esirgememiş: “Evet, Sayın Kerry. Fakat siz Suriye’de Cumhurbaşkanı Esad’a karşı IŞİD ve El Nusra’yı desteklediniz. Ve bunlar Katar ve Suudi Arabistan tarafından finanse edildiler.”

Yaşam için: Teslim olmayacağız, ihanet etmeyeceğiz ve vazgeçmeyeceğiz

Dünyanın, kendi acılarımız yaptığımız acıları: kadına yönelik şiddet; duygusal, hissi ve cinsel kimlik açısından farklı olanlara yönelik eziyet ve aşağılama, çocukluğun yok edilmesi; yerlilere yönelik soykırım, ırkçılık; militarizm, sömürü; mülksüzleştirme; doğanın tahribi.

Zapatistalar bu ayın başında yayınladıkları bir bildiri metniyle dayanışma çağrısından bulundular. 

Davet metnin tamamı:

DEKLARASYON… YAŞAM İÇİN

Dünya halklarına:

Beş kıtada savaşan halklara:

Kız kardeşler ve kadın yoldaşlar,

Geçtiğimiz aylarda, kendi aramızda çeşitli araçlarla temas kurduk. Bizler kadınlar, lezbiyenler, geyler, biseksüeller, transseksüeller, travestiler, interseksler, queerler ve dahası, erkekler, gruplar, kolektifler, dernekler, örgütler, toplumsal hareketler, yerli halklar, mahalle dernekleri, komüniteler ve biz kimliğini veren benzerleriyiz.

Epey zamandır Erdoğan’ın tiridine ekmek doğrayan Avrasyacıların zorlanacağı bir döneme giriliyor. Rüzgârı esneyerek karşılayan Erdoğan’ın ikide bir "Türkiye’nin yeri AB’dir” demesi boşuna mı?

Başkan Donald Trump’ı küresel nizamı ele geçirmek için kirli planlar kuran şeytanın gizli güçlerine karşı Tanrı’nın seçilmiş savaşçısı olarak gören güruhun Kongre baskını muhtemelen Amerikan demokrasisinde tek bölümlük parodi olarak kalmayacak. Beyazların üstünlüğüne dair aşırı sağ anlatı makas açarak bir sonraki sahneye hazırlanıyor olacak.

Bu ucubenin ruh ikizleri, sarıldıkları komplo teorileri, ürettiği kült kişilikler ve güce yaklaşımları bakımdan Türkiye’de de iktidarın propaganda aygıtlarına hükmediyor. Trump maniple etmeye çalıştığı yasal mekanizmaları isyancı kitlesiyle birleştirip seçimleri iptal ettirebilseydi kürenin farklı köşelerindeki türdeşlerine ‘seçimle gelip seçimle gitmeme’ konusunda ilham veren bir pratik model bırakmış olacaktı. Amerikan demokrasisinin üstün tarafını teşkil eden güçlü kurumsal karakter bunu hızlıca bertaraf edebildi. 

Bu hafta Ortadoğu’nun gündeminde yine Trump’ın ektiği sorunlar ve Biden’ın bölgede neler biçebileceği meselesi vardı. Derken, ABD’nin başkentinde Trumpçı protestocuların Kongre’yi işgali, ölümler ve gözaltılar gündeme oturdu. 3 Kasım seçimlerinde kaybeden, ama kaybettiğini bir türlü kabullenmeyen Başkan Donald Trump, her fırsatta ve her yöntemle seçim sonuçlarına itiraz etti, ancak sonucu değiştiremedi. En son Kongre’nin yeni başkanı olarak Biden’ın kazandığını resmileştirmek üzere toplanmasına karşı Trump, yine sonuçları kabullenmediğini gösterdi ve taraftarlarına miting çağrısı yaptı. Kısa sürede görüldü ki, bu bir mitingden öte bir infial çağrısıydı ve sonunda olan oldu.

Trump taraftarları güvenlik birimleriyle çatışarak kongre binasına girdiler. ABD’de 1954’te bağımsızlık yanlısı Porte Ricolular Kongre binasını işgal etmişlerdi. “Porto Riko’yu sömürgeleştiren ABD’yi protesto etmek amacıyla, Porto Riko Kurtuluş Hareketi’nin en önemli figürlerinden biri olan Rafael Cancel Miranda, yoldaşlarıyla beraber Capitol’u basarak 240’tan fazla üyeyi rehin alıp, bazılarını yaralamıştı. Amerika tarihinde bu bir ilkti ve şimdi yaklaşık 70 yıl sonra ikincisi Trump’ın çağrısıyla gerçekleşti. Sosyal medya, Trump taraftarlarının saldırılarının hedefi olmamak için yerlere yatan ve koltuk arkalarına saklanan kongre üyelerinin fotoğraflarıyla doldu. Keza Trump taraftarlarının Kongre’yi bastıktan sonra geride bıraktıkları büyük hasarın fotoğrafları da yoğun olarak paylaşıldı.

 “... ‘İnsan’ olduğunuzu hatırlayın.

Geriye kalan her şeyi unutsanız da olur.”^[2]

Diyeceklerime “Nereden” ve “Nasıl” başlamalıyım?

Ya da 70’lerine merdiven dayanmış, “E-Nabız”da “Yüksek Risk Grubunda” notu düşülmüş birisi olarak “Sizlere diyecek neyim olabilir” ki?

Hayır, benim diyecek bir şeyim yok; olamaz da…

Lakin Oscar Wilde’ın, “Bu dünyada elde tutmaya değecek tek şey de gençliktir,” ya da Victor Hugo, “Gençliğe, yaşlılıktan çok hürmet etmeliyiz,” veya Friedrich Schiller’in, “Gençlik düşlerinizi koruyun,” uyarısına büyük değer biçmemden ötürü beni buraya, aramıza getiren filinta endam gençliğimin DEV-LİS’ten DEV-GENÇ’e uzanan seyr-ü seferinden birkaç şeyi aktarabilirim sizlere…

“Bağımsız ve özgür ol! Bir asi ol!

Bir asi kimseye bağımlı değildir.

O kendi eşsizliğine saygı duyar.”^[1]

Çok önceleri Fyodor Mihayloviç Dostoyevski’nin, “Bu devir, sıradan insanın en parlak zamanı; duygusuzluğun, bilgisizliğin, tembelliğin, yeteneksizliğin, hazıra konmak isteyen bir kuşağın devridir. Kimse bir şeyin üzerinde durup düşünmüyor. Kendisine bir ülkü edinen çok az. Umutlu birisi çıkıp iki ağaç dikse herkes gülüyor: ‘Yahu bu ağaç büyüyünceye kadar yaşayacak mısın sen?’ (…) İnsanları birbirine bağlayan ülkü tümden yitti, kayıplara karıştı. Herkes, yarın sabah çekip gidecekleri bir handaymış gibi yaşıyor. Herkes kendini düşünüyor. Kendisi kapabileceği kadar kapsın, geride kalanlar isterse açlıktan, soğuktan ölsün, vız geliyor,”^[2] diye tarif ettiği hâli -çok sonraları- bugün(ümüz)de yaş(atıl)ıyoruz.

Ütopyalara sırt dönüp, başkaldırıya “Elveda” diyerek aykırıya düşmanlaş(tır)ılmış (rezalet) bir tablo bu.

“Olağan” (denilene) teslim olmuş -ütopyasız, başkaldırısız!- bu bataklıkta insan olmak (ve kalmak) fiilinin büyük hüneri, aykırı yaşamayı göze almaktır.

Özellikle de “tek tip elbise”nin İstanbul’daki hapishanelere de dayatıldığı 1984-85 yılları arası, ‘çıplak arama’ üzerinden tam bir fecaat dönemi olarak yaşandı.

Gözaltına alındığında ve sonrasında hapse atıldığında ‘çıplak arama’ uygulamasına yoğun, yaygın, toplu olarak maruz kalan ilk kuşak ‘78 Kuşağı’dır Türkiye’de. Uygalamanın genel bir hal almaya yol aldığı dönemin başlangıcı ise -1978 ile 1980 arasındaki sıkıyönetim sürecinde de örnekleri yaşanmışsa da- 12 Eylül 1980 darbesinin yapılışı sayılabilir. Gözaltına alınıp sorgulanırken envaitürlü işkence yöntemiyle yüz yüze bırakılmış insanlar için ‘çıplak arama’, eziyet tablosunun bütünü içinde bir ‘ayrıntı’ sayılabilmiştir. Devreye sokulan işkence yöntemlerinin yanında, bazen o yöntemlerin zemini bazen de sonucu olarak çırılçıplak soyundurularak aranma ya da günlerce çırılçıplak bırakılma tek başına gündem maddesi bile olamayabildi.

Meclis’e sunulan avukatların sır saklama yükümlülüğü ve bağımsızlığını gasp edecek düzenlemeye 71 barodan itiraz geldi. Düzenlemenin Anayasa ve Avukatlık Kanunu’na aykırı olduğunu vurgulayan barolar, teklifin derhal çekilmesini istedi.

Meclis Genel Kurulu’nda bugün görüşülecek olan “Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanının Önlenmesine İlişkin Kanun Teklifi”nde yer alan 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun’un 2’nci maddesinde değişikliğe gidilerek ‘yükümlü’ tanımının kapsamına serbest avukatların dahil edilmesi, baroların tepkisine yol açtı. 71 baro, düzenlemenin geri çekilmesi için ortak yazılı açıklama yaptı.

“Avukatlığın Özüne Aykırı Bu Düzenleme Kabul Edilemez” başlığı taşıyan açıklamada, “Avukata mesleğini ifa ederken; izleme, tanıma, şüpheli işlem bildirimi, şüpheli para muhafazası gibi yükümlülükler yüklemek, avukatı kolluk görevlisi haline getirmek, dahası CMK 161’inci madde ile birlikte değerlendirildiğinde avukatı savcının emrine sokmak ve avukatlığın olmazsa olmaz koşulu olan bağımsızlık unsurunu ortadan kaldırmak anlamına gelmektedir” denildi.

SDG’nin ortağı ABD, NATO’daki ortağı Türkiye’nin SDG’ye saldırısına göz yumuyor. “Biz Suriye devletinin ümüğüne bineceğimiz yerde duralım, petrol bölgesini tutalım, Türkiye de kendi alan temizliğini yapsın” der gibiler. Rusya da Şam lehine kazanmak istediği Kürtlerin Türkiye eliyle dövülmesini izliyor.

Orta Doğu’nun son birkaç haftasına bakıyoruz; olağan, gerçek, gerçek üstü. Nasıl tanımlayacağınız neye ne kadar aşina olduğunuza bağlı. Sadece Kürtlere taalluk eden kısmı bile devreleri yakmaya yetiyor.
Türkiye’nin kas gücüyle bel ve bilek büktüğüne dair farklı taraflardan emareler geliyor. Gerçi bazıları görüntüden ibaret.
Alacakaranlıkta gemisini yürütmek isteyenlere bahşedilmiş Amerikan sistemindeki ‘topal ördek’ dönemine uygun hamleler görülüyor.

ABD, Irak’ı İran’ın etkisinden çıkarmak için Kazımi’nin elini güçlendirmeye çalışıyor. Müttefik Arap devletleriyle birlikte Türkiye’yi Irak’ta söz sahibi yapmanın İran’ı oyundan düşüreceğine dair eski Amerikan oyunu yeniden güncelleniyor. ABD ve İran arasında sıkışan Kazımi de bir denge unsuru olarak belki Türkiye’ye ihtiyaç duyuyor. 

Mühim komşu Türkiye’ye gelişi epey geciken Irak Başbakanı Mustafa el Kazımi iki tarafın yüzünde gülücükler bırakıp gitti.

17 Aralık buluşmasında Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın duymak istediği mesajlar verdi.

“Türkiye bizim için önemli bir ülkedir” dedi. IŞİD’in bıraktığı yıkımı Türkiye ile birlikte imar etmekten bahsetti.

“Irak, Türk yatırımlarına kapılarını açma konusunda ciddidir” diye ekledi.